درآمد سایتها از کجاست؟

چند سال است که بحث کسب درآمد سایتها در اینترنت همانند طراحی جلد کتاب در کشورمان داغ شده است و چندین وب سایت توانسته‌اند به موفقیت‌های چشمگیری در زمینه کسب و کار اینترنتی دست پیدا کنند. این روندی که در کشورمان شاهدش هستیم، دنباله روندی است که چندین سال جلوتر، در کشورهای دیگر آغاز شده است و اکنون تجارت الکترونیک نام دارد.

کسب درآمد از تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک یک زمینه جدید کاری است که هم جنبه علمی و فنی دارد و هم جنبه مدیریتی و بازاریابی. شروع این حرکت از کشور آمریکا و از حوالی سال 2000 بود. از آن زمان تا کنون، تمایل سرمایه‌داران به سرمایه‌گذاری در این زمینه به شدت افزایش یافته است و اینطور که آمارها نشان می‌دهند، روند پیشرفت تجارت الکترونیک تا چندین سال دیگر هم ادامه دارد.

تجارت الکترونیک

برای خیلی از افراد تجارت الکترونیک به معنی طراحی وب سایت و کسب درآمد از آن است. در حال حاضر، جمعیت زیادی از مردم ایران به اینترنت دسترسی دارند و برای رفع نیازهای خود در اینترنت جستجو می‌کنند. حتما خود شما هم که در حال خواندن این مقاله هستید، از چندین سرویس اینترنتی به صورت مداوم استفاده می‌کنید و حتماً باخبر شده‌اید که در پشت این وب سایت‌ها، شرکت‌های معتبر و بزرگی قرار دارند که با کمک یک نیروی انسانی خبره، سرویس خود را عرضه می‌کنند.

در اینجاست که از خودتان می‌پرسید درآمد سایتها از کجاست؟ قطعا شرکتی که نیروی انسانی استخدام می‌کند و چندین نیروی انسانی متخصص را .برای مدیریت سایت به کار می‌گیرد، باید درآمد قابل توجهی داشته باشد. حدس شما کاملاً درست است. درآمد سایتها می تواند بسیار بالا باشد

در آمدزایی از اینترنت

از همان ابتدای پیدایش تجارت الکترونیک، پژوهشگران و افراد فعال در این زمینه، تلاش‌های زیادی برای دسته‌بندی روش‌های  درآمد سایتها  انجام داده‌اند. پتانسیل بالای فناوری‌های وب و سطح بالای نوآوری در میان افراد فعال در تجارت الکترونیک، موجب شده است که هر از چند سال شاهد روش جدیدی برای درآمدزایی از اینترنت باشیم. به همین دلیل دسته‌بندی‌هایی که حتی 7 یا 8 سال قبل ارائه شده‌اند بسیار بچه‌گانه و ناقص به نظر می‌آیند.

روش های کسب  درآمد سایتها

در این نوشتار به برخی از روش‌های درآمدزایی وب سایت‌ها اشاره می‌کنیم. در این لیست سعی شده‌ است که دسته‌بندی کاملی از آنچه وب سایت‌ها عرضه می‌کنند و روش کسب درآمد آنها ارائه شود.

 فروش مستقیم

مشخص‌ترین و ساده‌ترین روش کسب درآمد سایت همین فروش مستقیم کالا است. در این روش ابتدا اقدام به طراحی سایت فروشگاهی می‌شود. سپس مشتریان از وب سایت کالا را خرید می‌کنند و کالا به محل مورد نظرشان منتقل می‌شود. چیزی که وب سایت عرضه می‌کند، کالا به علاوه حجم عظیمی از اطلاعات مرتبط با آن است. شرکت‌های آمازون و علی‌بابا نمونه‌های بسیار موفق این روش درآمدزایی هستند.

فروش فقط محدود به کالای فیزیکی نیست. ممکن است کالای دیجیتال بر روی وب سایت قرار بگیرد و مشتری پس از پرداخت هزینه، آن را دانلود کند. نمونه مشخص این روش، وب سایت Elsevier است که مقالات علمی را می‌فروشد. در روش فروش مستقیم مالکیت کالای فروخته شده کاملاً در اختیار وب سایت است.

علاوه بر اینها، فروش می‌تواند شامل خدمات هم باشد. یعنی یک خدمت خاص بر روی وب سایت عرضه شود و در ازای آن پول دریافت گردد. مثلاً وب سایتی که متون تخصصی را به صورت خودکار ترجمه می‌کند ولی برای هر 1000 کلمه باید مبلغ خاصی را بپردازید.

تولید محتوا و تبلیغات

یکی از روش های درآمد سایتها تولید محتوا و تبلیغات است. در این روش، محتوای تولید شده به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. محتوا می‌تواند شامل عکس، مقالات آموزشی، ویدیو، خبر، مقالات علمی، اینفوگرافیک و غیره باشد. هدف از انجام این کار چیست؟ هدف بالا رفتن تعداد بازدیدهای سایت است. پس از اینکه تعداد بازدیدکنندگان سایت زیاد شد، مدیر وب سایت می‌تواند بخش‌هایی از سایتش را به تبلیغ برندها و شرکت‌های دیگر اختصاص دهد. درست همانند یک اتوبان پربازدید یا یک شبکه تلویزیونی پرمخاطب که در آن تبلیغات به صورت بیلبورد یا پیامک پخش می‌شود. این روش سابقه طولانی در اینترنت دارد و در حال حاضر مکانیزم آن بسیار پیچیده شده است. کلیه خبرگزاری‌ها از این روش استفاده می‌کنند.

ایجاد بستر و دریافت حق کمیسیون

یکی از مهمترین روش های درآمد سایتها دریافت حق کمسیون است ،در این روش وب سایت از خودش کالایی یا محتوایی ندارد بلکه وب سایت یک بستر و یک محلی است که سایر افراد بتوانند کالا یا محتوای خود را در آن به فروش برسانند. پیچیدگی این روش از دو روش قبلی بسیار بیشتر است و در حال حاضر بسیاری از وب سایت‌ها از این روش استفاده می‌کنند و روز به روز هم در حال گسترش است. اجازه بدهید چند مورد را بررسی کنیم:

• بستر فروش کالای فیزیکی

نمونه مشهور این مدل وب سایت ایبی است. در وب سایت ایبی افراد کالای خود را برای حراج قرار می‌دهند و پس از انجام حراج، خود وب سایت بخشی از مبلغ کالا را دریافت می‌کند.

• بستر فروش کالای دیجیتال

نمونه این مدل، وب سایت‌های شرکت انوتو است. طراحان و برنامه‌نویسان وب می‌توانند قالب‌ها و کارهای هنری خود را در این وب سایت به فروش برسانند. نمونه معروف‌تر این مدل، گوگل پلی است. شرکت گوگل نرم‌افزار آندروید تولید نمی‌کند. بلکه بستری فراهم کرده است که برنامه‌نویسان نرم‌افزارهای خود را در آن بفروشند.

• بستر فروش خدمات

نمونه این روش وب سایت فریلنسر است. در این وب سایت افراد می‌توانند پروژه‌های کاری خود را بر روی وب سایت قرار دهند. پیمانکاران می‌توانند این پروژه‌ها را انتخاب کرده و آنها را انجام دهند. پس از اتمام پروژه و دریافت پول، وب سایت بخشی از آن را به عنوان کمیسیون دریافت می‌کند.

بستر تولید محتوا و تبلیغات

بیشتر شبکه‌های اجتماعی در این دسته قرار می‌گیرند. شاید باور نکنید ولی فیسبوک بزرگترین تولیدکننده محتوای اینترنت است بدون اینکه حتی یک نویسنده داشته باشد. این شرکت با شبکه اجتماعی خودش توانسته است بستری برای تولید و انتشار محتوا فراهم کند. نمونه دیگر این مدل، وب سایت یوتیوب است. کاربران ویدیوهای خود را در یوتیوب آپلود می‌کنند و این ویدیوها به صورت رایگان برای همه نمایش داده می‌شود. در حین نمایش ویدیو تعدادی تبلیغ برای کاربر پخش می‌شود و همین تبلیغات منبع درآمد اصلی یوتیوب است. بخش عمده‌ای از این درآمد هم به تولیدکنندگان ویدیو پرداخت می‌شود.

حق اشتراک ماهیانه

برخی از وب سایت‌ها برای ارائه خدمات خود از کاربران هزینه ماهیانه دریافت می‌کنند. این روش بیشتر در رایانش ابری و SaaS (Software as a Service) دیده می‌شود. شاید تا کنون دیده باشید که برخی وب سایت‌ها در واقع نرم‌افزاری هستند که از طریق مرورگر اجرا می‌شوند. مثلاً یک نرم‌افزار ویرایش عکس یا ویرایش پی دی اف. این نوع از وبسایت ها را رایانش ابری یا نرم‌افزار در قالب سرویس می‌گویند. معمولاً در این وبسایت‌ها بخش زیادی از قابلیت‌های نرم‌افزار رایگان است و چند قابلیت پیشرفته به صورت پولی عرضه می‌شود. در نتیجه یکی از روش های کسب درآمد سایتها از طریق اشتراک ماهیانه می باشد.

البته دریافت حق اشتراک ماهیانه فقط مختص به این وب سایت‌ها نیست. برخی از وب سایت‌های تولید محتوا هم حق اشتراک ماهیانه دریافت می‌کنند. به ویژه آنهایی که وابسته به روزنامه‌های قدیمی هستند و مقالات بسیار تخصصی و تحلیلی منتشر می‌کنند. نمونه مشهور این نوع از وبسایت‌ها، Harvard Business Review است که مقالات تخصصی آن در زمینه کسب و کار بسیار مورد توجه می‌باشد.

انتقال یک شرکت فیزیکی به اینترنت

بسیاری از موارد، شرکت‌های فیزیکی اقدام به راه‌اندازی یک وب سایت می‌کنند تا برخی از فعالیت‌های خود را بر روی اینترنت انجام دهند. هدف از این کار می‌تواند گسترش دامنه مشتریان و زمان کار شرکت، دورکاری و کم کردن هزینه‌های نیروی انسانی و اتوماسیون برخی از فرآیندها باشد. به عنوان نمونه، یک دارالترجمه را در نظر بگیرید که اقدام به راه‌اندازی یک وب سایت می‌کند. این مرکز دارالترجمه، در هر ساعتی از شبانه‌روز می‌تواند از مشتریان سفارش دریافت کند. از طرف دیگر، نیازی به حضور مترجمان هم نیست و افراد می‌توانند از طریق وب سایت متن اصلی را دریافت کرده و ترجمه را هم در همان وب سایت آپلود کنند.

برخی اوقات هم شرکتها اقدام به طراحی سایت فروشگاه اینترنتی می‌کنند. مثلاً شرکت دل یا لنوو، لپ‌تاپ‌ها و سایر محصولات دیجیتال خود را بر روی وبسایتشان می‌فروشند یا اینکه شرکت نایک که امکان طراحی کفش برای مشتریانش فراهم کرده است.

ایجاد بستر برای شرکت‌های فیزیکی

این روش هم همانند سایر روش‌های بسترسازی است با این تفاوت که این بستر ویژه شرکت‌های فیزیکی است. نمونه این روش، وب سایت زودفود است. در وب سایت زودفود رستوران‌ها و بیرون‌برها حضور دارند و مشتریان می‌توانند از طریق وب سایت غذا سفارش دهند. حال دو راه برای وب سایت زودفود وجود دارد. یا اینکه بخشی از هزینه هر سفارش را به عنوان کمیسیون دریافت کند یا اینکه از رستوران‌ها اشتراک ماهیانه بگیرد.

در واقع در این روش، یک فرآیندی که در دنیای فیزیکی در حال انجام است، به دنیای اینترنت منتقل می‌شود. شرکت اوبر نمونه دیگری از این روش است. این شرکت فرآیند تاکسی یابی و حمل و نقل درون شهری را به دنیای اینترنت منتقل کرد و تبدیل به بزرگترین شرکت تاکسیرانی جهان شد بدون اینکه خودش یک تاکسی داشته باشد.

وب سایت‌های متا

منظور از وب سایت‌های متا چیست؟ این وب سایت‌ها از خودشان خدمت خاصی ارائه نمی‌دهند بلکه نتیجه کار سایر وب سایت‌ها را تجمیع می‌کنند. نمونه بارز این مدل، موتورهای جستجو هستند. موتورهای جستجو نه کالایی تولید می‌کنند و نه محتوایی. بستری هم فراهم نمی‌آورند. موتورهای جست و جو ابتدا هر وب سایتی را بررسی می‌کنند که در اصطلاح به اینکار خزش می‌گویند. سپس محتویات آن را در سرورهای خود ذخیره می‌کنند. پس از آن آماده دریافت جستجوهای کاربران هستند و برای هر جستجو، وب سایت درست را به کاربر نمایش می‌دهند.

نمونه دیگر این مدل، وب سایت ترب است. وقتی در این وب سایت کالایی را جستجو کنید، کلیه فروشگاه‌های اینترنتی را بررسی می‌کند و همه موارد را برای شما لیست می‌نماید. بدین صورت نیازی به گشتن در چند وب سایت نیست. روش درآمدزایی این وب سایت‌ها معمولاً تبلیغات است.

جمع‌بندی

موارد گفته شده در این نوشتار شامل همه مدل‌های کسب درآمد سایتها نیست. بازار اینترنت بسیار پویاست و مرتباً وب سایت‌ها سعی می‌کنند با ارائه روش‌های جدید برای خود درآمد بیشتری کسب کنند. ممکن است به نظر شما بسیاری از موارد گفته شده همپوشانی داشته باشند. برخی از وب سایت‌ها هم یک روش کسب درآمد ندارند و از چندین روش برای درآمدزایی استفاده کنند. با این وجود، مطالعه این لیست می‌تواند یک دید کلی از نحوه کار وب سایت‌ها به شما بده